تهیۀ گیاه توتون تراژن مصون به طیف گسترده ای از سویه های ویروس وای سیب زمینی

ویروس وای سیب زمینی (potato virus y, pvy) از مهم ترین عوامل خسارت زا در مزارع توتون مناطق مختلف استان های گلستان، مازندران و گیلان است. با توجه به بی تأثیری حشره کش ها در کاهش آلودگی به pvy، شکسته شدن منابع طبیعی مقاومت توسط سویه های خاص و مشکلات روش های سنتی اصلاحی، به کارگیری روش های جایگزین ایجاد مقاومت به pvy در توتون با به کارگیری مقاومت مشتق شده از بیمارگر می تواند راهکاری برای کاهش خسارت در نظر گرفته شود. در این پژوهش گیاهان توتون تراژنی تولید شدند که در برابر طیف گسترده ای از جدایه های pvy از سویه های مختلف این ویروس مقاوم اند. ناحیه ای به اندازۀ ۴۷۲ جفت باز از ژنوم یک جدایۀ ایرانی pvy شامل توالی نوکلئوتیدی بخش هایی از cp و 3'utr به منظور تهیۀ یک سازۀ سنجاق سری برای مقاومت به pvy به کار گرفته شد و تراژن سازی توتون رقم wisconsin 38 با این سازه به کمک اگروباکتریوم انجام گرفت. ۶۱ درصد از گیاهان تراژن t0 حاصل به pvy مقاوم بودند و انتقال مقاومت به نسل بعد در 9 لاین مختلف با استفاده از روش داس الایزا تأیید شد. یکی از این لاین ها با ۱۲ جدایۀ مختلف pvy شامل چهار جدایۀ ایرانی و هشت جدایه از کشورهای دیگر تحت آزمایش قرار گرفت و مصونیت آن بر اساس عدم ظهور علائم و نتایج آزمون های داس الایزا و rt-pcr به تأیید رسید. این پژوهش نشان داد که سازۀ سنجاق سری به کاررفته دارای کارایی بسیار زیادی برای ایجاد توتون تراژن مصون در مقابل سویه های مختلف pvy بوده است.